بسمه تعالی
از آیت الله سید محمدعلی میلانی
مرحوم آیت الله العظمی آقا سید جمال گلپایگانی (قدس سره) در سال ۱۲۹۵ هـ. ق در گلپایگان در بیت سیادت و تقوی چشم به جهان گشود، در کودکی مقدمات را در وطن خواند، در شانزده سالگی به حوزه علمیه اصفهان وارد و از اساتید دانش و اخلاق بهره فراوان برد، اساتید آن روز اصفهان عبارت بودن از:
۱- حجه الاسلام آقای حاج میرزا بدیع ۲- آخوند ملاعبدالکریم ۳- آخوند ملا علی کاشی ۴- میرزا جهانگیر قشقایی ۵- آقا سید محمد خاتون آبادی ۶- آقا سید محمد تقی مدرس ۷- آقا سید محمد باقر درچهای.
مرحوم آقا سید جمال پس از استفاده از اساتید و وصول به مراتب علمی عالی، عازم باب علم علوی و عرفانی نجف اشرف گردید و از محضر آیات عظام ۱- مرحوم آخوند محمد کاظم خراسانی ۲- آقا سید محمد کاظم یزدی ۳- آقا میرزا محمد تقی شیرازی ۴- آقا سید احمد کربلایی، کسب علم و دانش و اخلاق نمود و مجسمه علم و زهد و تقوی گردید.
آقا سید جمال گلپایگانی همیشه در حال ذکر، و مجذوب الله بود، در مسجد بالاسر حضرت امیر (ع) که معروف به مسجد رأس الحسین بود اقامه جماعت میکرد، نویسنده بارها توفیق شرکت در آن نماز جماعت را پیدا کردم، آنچنان افراد در حال نماز مجذوب میشدند که گویا در دنیا نیستند. هنگامیکه در قنوت نماز میگفتند: «اللهم صل علی ولیک المنتظر و عجل فرجه» بیاختیار اشک میریخت و حال توجه و توسل در همه مأمومین مشهود بود. بین الطلوعین به حرم حضرت امیر (ع) مشرف میگردید؛ پیش روی حضرت مینشست زیارت امین الله را میخواند، جمعی در آن موقع که مشرف بودند در آن مکان مقدس منقلب شده حالت معنوی خاصی پیدا میکردند.
استادشان مرحوم آقا سید احمد کربلائی مریض شد، اول شب به منزل او میرفت، او را به دوش گرفته به پشت بام میبرد، صبح میآمد و او را به پایین میآورد. کسانی میخواستند آقا سید احمد را زیارت نمایند و کسب فیض کنند خدمتشان میرفتند، ظهر آقا سید جمال میرفت خدمت ایشان، آن سید والامقام را بدوش میگرفت به سرداب و زیرزمینی میبرد. در اثر این توجه و حال ذکر، موفق به مکاشفات معنوی گردید. وی از شاگردان برجسته مرحوم آیه الله آقا میرزاحسین نائینی گردید و محرم اسرارشان شد، یادم هست روزی با معظم له به منزل ما تشریف آوردند، گرچه کودک بودم سؤالی از مرحوم نائینی کردم با کمال محبت به آقای گلپایگانی فرمودند: چه میگوید؟ (آقای نائینی گوششان سنگین بود)، آقای گلپایگانی خدمتشان (سوال من را) عرض کردند، سپس آقای نائینی (در جواب) باینجانب فرمودند: هرچه خدا بخواهد. و معظم له نخواستند من از جواب نگران شوم.
آقای گلپایگانی در قضیه مشروطه با استادشان آقا محمد کاظم خراسانی همکاری داشتند، در سن ۸۲ سالگی در سال ۱۳۷۷ هجری در گذشتند و در وادی السلام نجف اشرف به خاک سپرده شدند، روانشان شاد.